Charakterystycznym
elementem urbanistycznym miast Hiszpanii oraz całej Ameryki Łacińskiej jest plaza
mayor, czyli główny plac miasta pełniący różne funkcje, w zależności od
aktualnych potrzeb. Oczywiście najpopularniejszą formą użytkowania go był targ.
Zdarzały się też zgromadzenia publiczne, parady, wiece, a także rozrywka
dawnych czasów, czyli egzekucje. W chwili zagrożenia dla miasta zbierali się na
nim mieszkańcy, gdyż często wśród budynków wokół placu znajdowały się
zbrojownie. Ranga plaza mayor wynikała też z faktu, że najczęściej przy nim
znajdowała się siedziba władz lokalnych, zazwyczaj ratusz. Nazwy
tychże placów mają różne wariacje: plaza de armas, plaza de la constitución, a
w Barcelonie Plaza Real (lub po katalońsku Plaça Reial).
Jednak
jego historia nie do końca pokrywa się z tym co napisałam. Jak wiemy głównym
placem Barcelony do początków XIX w był Plaça de Sant Jaume >>> Między władzami, czyli placów barcelońskich cz. 2, który nie do końca architektonicznie
przypominał tradycyjne plaza mayor, ale na pewno pełnił jego funkcję.
Kiedy na
początku XIX w. pożar pochłonął znaczną część klasztoru Santa Madrona, pojawił
się pomysł stworzenia w tym miejscu teatru. Rozstrzygnięto nawet konkurs, ale
otwarcie w sąsiedztwie Gran Teatre del Liceu ostudziło zapał ratusza w tej
kwestii i w 1848 r. zdecydowano, że powstanie tam plac. Autorem projektu był Francesc
Daniel Molina i Casamajó, który w zwartej zabudowie Barri Gótic stworzył
przestronne, pełne światła miejsce, chętnie odwiedzane przez barcelończyków, uważane za jedno z najbardziej eleganckich w mieście.
Architektura
tego miejsca nawiązywała do klasycznej tradycji plaza mayor – otoczony z
czterech stron arkadami plac, z szerokimi bramami na przecięciu z okolicznymi
ulicami. Żeby uzyskać wrażenie zbliżonego do kwadratu kształtu, odległości pomiędzy
filarami krótszych boków placu są minimalnie mniejsze od tych wzdłuż dłuższych
boków. Na środku placu fontanna ‘Trzy gracje’ autorstwa Antoniego Rovira wzbija
w powietrze kropelki wody. Sąsiadują z nią interesujące latarnie – jedne z
pierwszych dzieł Gaudiego w Barcelonie.
Jednak
plac z biegiem czasu stracił swój blask. Dopiero renowacja w latach 80-tych XXw. sprawiła, że na nowo zaistniało w życiu Barcelony.
Dzisiaj
Plaza Real jest popularnym miejscem spotkań, licznych wydarzeń kulturalnych
oraz popisów ulicznych artystów. W niedziele zobaczyć można kolekcjonerów monet
i znaczków. W podcieniach arkad wokół placu znajdziemy słynne restauracje serwujące przysmaki loklanej kuchni, liczne
kawiarnie i bary, w których, szczególnie wieczorami, tętni życie. Warto się tu
wybrać, by przy kieliszku Cavy pokontemplować tą atmosferę. (w razie
wątpliwości co do połączenia kieliszka i Cavy odsyłam tu: >>> Cava na las Ramblas)